Je hebt vast gemerkt dat er nu meer van die kleine, zwarte vliegjes rond je planten zweven. Geen zorgen, je bent niet de enige die er last van heeft! Die rouwvliegjes, of varenrouwmuggen, lijken in de herfst en winter ineens overal te zijn. Maar waarom precies? In deze blog duiken we in het ‘waarom’ en geven we je praktische tips om deze plaag onder controle te krijgen!
Wat zijn rouwvliegjes?
Rouwvliegjes zijn kleine, zwarte vliegjes die vaak voorkomen in potplanten of vochtige grond. Ze zijn ongeveer 2 tot 4 millimeter groot en lijken op fruitvliegjes, maar je vindt ze meestal rond je kamerplanten in plaats van rond fruit. Deze vliegjes leggen hun eitjes in vochtige potgrond, en hun larven voeden zich met organisch materiaal en schimmels in de bodem. Hoewel de vliegjes zelf onschadelijk zijn voor mensen, kunnen hun larven schade aanrichten aan de wortels van je planten.
Voorbeeld van een rouwvlieg
Wat is de oorzaak van rouwvliegjes in huis of bij kamerplanten?
Rouwvliegjes zijn het hele jaar door aanwezig, maar in de herfst en winter lijken ze plots veel vaker op te duiken. Terwijl buiten de temperaturen dalen, weten deze kleine zwarte vliegjes moeiteloos de weg naar binnen te vinden. Plots zie je ze rondfladderen bij je kamerplanten of in de buurt van vochtige plekken. De oorzaak van rouwvliegjes ligt vaak in te natte potgrond of rottend organisch materiaal waarin ze hun eitjes leggen. Daardoor lijken ze juist in de winter ineens een plaag te vormen, terwijl ze eigenlijk al langer aanwezig zijn.
Kunnen rouwvliegjes tegen kou?
Rouwvliegjes kunnen niet goed tegen kou en vorst, en bij lage temperaturen kunnen ze zelfs sterven. Ze gedijen het beste in warme, vochtige omstandigheden. Wanneer de temperatuur daalt en de vorst nadert, zoeken ze daarom liever hun toevlucht binnenshuis, waar de omstandigheden aangenamer zijn. Hierdoor vallen rouwvliegjes in de winter juist meer op, vooral rondom kamerplanten met vochtige potgrond.
Rouwvliegjes vinden temperaturen onder de 10°C doorgaans onaangenaam. Ze zijn tropische insecten en gedijen het beste in warme, vochtige omgevingen, meestal tussen de 20°C en 25°C. Wanneer de temperatuur onder de 10°C komt, stoppen ze met actief zich voortplanten en kunnen ze zelfs sterven als het kouder wordt, vooral bij vorst.
Binnenplanten krijgen in de herfst en winter meer water
In de koudere maanden gaan veel mensen hun planten binnenshuis halen om ze te beschermen tegen de lagere temperaturen. Bovendien staan veel planten in deze periode in verwarmde ruimtes met droge lucht. Als reactie hierop geven veel mensen hun planten meer water, omdat ze denken dat de planten door de verwarmde lucht uitdrogen.
Dit extra water zorgt echter voor een vochtige omgeving in de potgrond, wat ideaal is voor rouwvliegjes om hun eitjes in te leggen. De vochtige grond biedt de perfecte broedplaats voor de larven, die zich voeden met het organische materiaal en schimmels in de bodem. Overbewatering is dus een van de grootste oorzaken van de toename van rouwvliegjes in de herfst en winter.
Tip: Gebruik een vochtigheidsmeter om ervoor te zorgen dat jij je planten niet teveel (of te weinig) water geeft!
Minder ventilatie in de herfst en winter
Tijdens de koudere maanden houden we de ramen en deuren vaker gesloten om de warmte binnen te houden. Dit betekent dat er minder luchtcirculatie is, en stilstaande lucht draagt bij aan vochtophoping rond je planten. Slechte ventilatie zorgt voor een vochtigere omgeving, waardoor rouwvliegjes meer kans krijgen om zich voort te planten. Bovendien kunnen ze in afgesloten ruimtes makkelijker overleven omdat ze niet naar buiten worden geblazen.
Kortere dagen en minder licht
In de herfst en winter zijn de dagen korter en blijft de zon vaker verscholen achter de wolken. Minder zonlicht betekent dat de potgrond langer vochtig blijft, precies de omstandigheden waarin rouwvliegjes gedijen. Daarnaast zijn veel planten in de winter in een rustperiode, wat betekent dat ze minder water opnemen dan normaal. De grond droogt dus minder snel uit en blijft langer nat, een uitnodiging voor rouwvliegjes om hun eitjes te leggen.
Gebruik van organische meststoffen
We willen onze planten graag gezond houden, dus gebruiken we vaak organische meststoffen zoals compost of potgrond met veel organisch materiaal. Dit soort meststoffen zijn top voor je planten, maar helaas ook voor de larven van rouwvliegjes. De larven voeden zich met rottend materiaal en schimmels in de grond, en organische meststoffen kunnen deze schimmels juist bevorderen. Een win-winsituatie voor de larven, maar minder leuk voor jou en je planten.
Hoe voorkom je een rouwvliegjesplaag in de herfst en winter?
Gelukkig zijn er manieren om te voorkomen dat rouwvliegjes een groot probleem worden. Hier zijn enkele tips om je planten en huis vrij te houden van deze vervelende vliegjes:
Of lees hier onze volledige blog over hoe jij rouwvliegjes kan bestrijden.
Pas je bewateringsroutine aan
Rouwvliegjes houden van vochtige grond, dus door iets minder vaak water te geven, maak je hun omgeving een stuk minder aantrekkelijk. Geef je planten in de koudere maanden iets minder water. Laat de bovenste laag van de grond opdrogen voordat je weer water geeft. Zo voorkom je dat de rouwvliegjes zich kunnen voortplanten en breek je hun cyclus.
Zorg voor goede ventilatie
Zorg voor frisse lucht in huis! Zet af en toe een raam open, ook al is het maar eventjes, of gebruik een ventilator om de luchtcirculatie te verbeteren, vooral in ruimtes waar je planten staan. Dit helpt om de luchtvochtigheid te verminderen en maakt het voor rouwvliegjes een stuk lastiger om zich voort te planten.
Gele vangplaten van duurzame kwaliteit
Zet gele vangplaten in de buurt van je planten. Deze kleverige vallen trekken de volwassen rouwvliegjes aan en vangen ze. Door de volwassen vliegjes te vangen, onderbreek je hun voortplantingscyclus en verminder je het aantal nieuwe eitjes dat ze kunnen leggen.
Een voorbeeld van een vangplaat vol met rouwvliegjes
Biologische bestrijdingsmiddelen zoals aaltjes
Een van de meest effectieve methoden om rouwvlieglarven aan te pakken, is met aaltjes (nematoden) van het type Steinernema feltiae. Deze microscopisch kleine wormpjes vallen de larven van de rouwvliegjes aan en doden ze. Aaltjes zijn veilig voor je planten en een geweldige natuurlijke vijand van rouwvliegjes, waardoor ze ideaal zijn voor het bestrijden én het voorkomen van nieuwe plagen.
Alles weten over aaltjes? Lees hier onze blog
Dag rouwvliegjes, hallo gezonde planten!
Rouwvliegjes komen vooral in de herfst en winter veel voor door de combinatie van vochtige grond, minder ventilatie, en kortere dagen met minder zonlicht. Door je watergeef-routine aan te passen, goed te ventileren, en biologische bestrijdingsmethoden zoals aaltjes en gele vangplaten te gebruiken, kun je deze vervelende vliegjes effectief voorkomen en bestrijden. Heb je nog andere tips of ervaringen met het bestrijden van rouwvliegjes? Deel ze gerust!
